Nard Jansen geeft op woensdag 8 oktober 2025 in Sint Oedenrode een lezing over Bernard van Dam. Hij komt er op uitnodiging van de heemkundekring De Oude Vrijheid uit Sint-Oedenrode. De lezing in zaal Maas&Dieze van huize Odendaal begint om 20.00 uur.
‘Unnen aparte mens, diejen Bernard van Dam’ is de titel van de lezing van Nard Jansen. Nard is secretaris van de stichting Bernard van Dam en kleinzoon van Eerdenaar Bernhard van Dam (1881-1958). Van Dam was in zijn jonge jaren bakker en molenaar in Eerde. Hij is bekend geworden van het boek “Oud-Brabants Dorpsleven” uit 1972 met tal van verhalen en tekeningen over ambachten en gebruiken rond 1900. Hij is echter véél meer: een veelzijdige Brabander, die zich vanaf zijn 45e pas echt gaat ontplooien als professioneel journalist en tekenaar en vooral ook als cartoonist van politiek agrarische onderwerpen.
Door Bernards politieke belangstelling, zijn creativiteit en zijn humor wordt hij door diverse redacties van agrarische weekbladen in staat gesteld om zijn indrukken te vertalen naar politiek kritische artikelen en tekeningen, maar dan altijd met een kwinkslag. Daarmee is hij spreekbuis van het sentiment van de (vooral arme keuter-) boeren, die zich maar al te vaak vermorzeld voelen door het politiek gekrakeel in Den Haag. De onderwerpen die Bernard aan de kaak stelt zijn 90 jaar later hartstikke actueel.
Voor de inhoud van de lezing wordt geput uit het in 2020 gepubliceerde volledige oeuvre van Bernard van Dam. Een boekenserie die in z’n geheel als Brabants cultureel erfgoed kan worden beschouwd. In plaats van 234 pagina’s in 1972 zijn het nu ruim 3.000 pagina’s. Om je hierin te verdiepen is een hele klus. Daarom is het mooi dat 8 oktober a.s. Bernards kleinzoon Nard Jansen over zijn opa komt vertellen.
In dat verhaal worden de vele aspecten van zijn werk en ook de opvallende karaktertrekken van Bernard van Dam belicht. Een grote verscheidenheid aan interessante foto’s en niet eerder gepubliceerde tekeningen wordt getoond en amusante wetenswaardigheden en anekdotes worden verteld. Want waar Bernard verscheen, werd gelachen. Voor velen – en na afloop voor de toehoorder – is Bernard van Dam véél meer dan de man met zijn verhalen en tekeningen uit de goeie ouwe tijd.
Illustraties: collectie Stichting Bernard van Dam
